Gartner: Top 10 Xu hướng công nghệ chiến lược 2026 - Ba trụ cột: kiến tạo, điều phối và tiên phong

Hàng năm, báo cáo "Xu hướng công nghệ chiến lược hàng đầu" của Gartner luôn là kim chỉ nam định hình hướng đi của sự đổi mới, giúp các nhà lãnh đạo xây dựng và quản lý doanh nghiệp một cách hiệu quả và bắt kịp xu thế toàn cầu.

Nếu năm ngoái tâm điểm là tự động hóa dựa trên AI và cơ sở hạ tầng thích ứng, thì năm nay, 10 Xu hướng Công nghệ Chiến lược 2026 của Gartner đánh dấu sự chuyển dịch mạnh mẽ và có cấu trúc hơn. Các xu hướng này xoay quanh ba chủ đề cốt lõi, định hình cách các tổ chức sẽ đổi mới và bảo vệ giá trị: Xây dựng nền tảng vững chắc (The Architect), Điều phối thông minh (The Synthesist), và Tiên phong chủ động trong bảo vệ giá trị (The Vanguard).

Nổi bật nhất trong bức tranh công nghệ năm nay là Xu hướng số 3: Điện toán bảo mật (Confidential Computing). Đây được xem là mảnh ghép còn thiếu để hoàn thiện quy trình bảo mật dữ liệu toàn diện: Bảo vệ dữ liệu ngay cả khi nó đang được xử lý (data-in-use), chứ không chỉ khi lưu trữ hay truyền tải. Đối với các tổ chức tài chính, y tế hay chính phủ, đây là chìa khóa để mở khóa sức mạnh của dữ liệu mà không đánh đổi sự riêng tư và an toàn.

Dưới đây là 10 xu hướng phản ánh cách các tổ chức hàng đầu đang ứng phó với thách thức bảo mật và cơ hội trong một thế giới siêu kết nối thuộc 03 Trụ cột Kiến tạo, Điều phối và Tiên phong:

• Nền tảng phát triển thuần AI (AI-Native Development Platforms)
• Nền tảng siêu máy tính AI (AI Supercomputing Platforms)
• Điện toán bảo mật (Confidential Computing)
• Hệ thống đa tác nhân (Multiagent Systems - MAS)
• Mô hình ngôn ngữ chuyên biệt (DSLMs)
• AI vật lý (Physical AI)
• An ninh mạng chủ động (Preemptive Cybersecurity)
• Xác thực nguồn gốc số (Digital Provenance)
• Nền tảng bảo mật AI (AI Security Platforms)
• Geopatriation

>>> TẢI BÁO CÁO 10 XU HƯỚNG CÔNG NGHỆ CHIẾN LƯỢC 2026 BẢN TIẾNG VIỆT ĐẦY ĐỦ TẠI ĐÂY!

I. Trụ cột 1: Kiến tạo (The Architect) - Xây dựng nền tảng vững chắc

Các xu hướng tập trung vào việc hiện đại hóa nền tảng và cơ sở hạ tầng, tạo ra nền móng sẵn sàng cho AI, đảm bảo tốc độ, bảo mật và khả năng mở rộng.

1. Nền tảng phát triển thuần AI (AI-Native Development Platforms)

Các nền tảng này sử dụng AI tạo sinh (GenAI) làm nòng cốt để tăng tốc quy trình tạo phần mềm. Điều này giúp các đội ngũ nhỏ hoặc nhân sự không chuyên kỹ thuật có thể xây dựng ứng dụng nhanh chóng với cơ chế quản trị có sẵn.

Gartner dự báo: Đến năm 2030, 80% các tổ chức sẽ chuyển dịch sang mô hình các nhóm phát triển nhỏ gọn được AI hỗ trợ.

2. Nền tảng siêu máy tính AI (AI Supercomputing Platforms)

Sự hội tụ của CPU, GPU và chip AI chuyên dụng tạo nên hiệu suất chưa từng có để vận hành các mô hình AI khổng lồ.

Gartner dự báo: Đến năm 2028, hơn 40% doanh nghiệp lớn sẽ áp dụng mô hình điện toán lai cho các quy trình trọng yếu.

3. Điện toán bảo mật (Confidential Computing)

Trong kỷ nguyên AI, dữ liệu phải được chia sẻ và xử lý liên tục, tạo ra những lỗ hổng bảo mật lớn. Các phương pháp mã hóa truyền thống thường chỉ bảo vệ dữ liệu khi lưu trữ hoặc khi truyền tải, nhưng lại để lộ dữ liệu dưới dạng văn bản thuần khi máy tính đang xử lý.

Điện toán bảo mật giải quyết bài toán này bằng cách:

• Cô lập dữ liệu: Sử dụng các môi trường thực thi tin cậy (Trusted Execution Environments - TEEs) dựa trên phần cứng.
• Bảo vệ toàn diện: Dữ liệu được mã hóa ngay cả trong quá trình xử lý (data-in-use).
• Hợp tác an toàn: Cho phép các bên chia sẻ dữ liệu để phân tích chung (ví dụ: phát hiện gian lận ngân hàng hoặc nghiên cứu y khoa) mà không bên nào nhìn thấy dữ liệu gốc của bên kia.

Đối với các doanh nghiệp Việt Nam đang hướng tới chuyển đổi số toàn diện, đây là công nghệ then chốt để xử lý dữ liệu nhạy cảm trên hạ tầng đám mây (Cloud) mà vẫn đảm bảo tuân thủ các quy định khắt khe nhất.

Gartner dự báo: Đến năm 2029, hơn 75% dữ liệu xử lý trên hạ tầng bên ngoài (hạ tầng không tin cậy) sẽ được bảo vệ bằng điện toán tin cậy.

II. Trụ cột 2: Điều phối (The Synthesist) - Điều phối công nghệ để khai thác giá trị mới

Các xu hướng này tập trung vào việc tích hợp các mô hình chuyên biệt, hệ thống đa tác nhân và AI vật lý để tạo ra các giải pháp thông minh, thích ứng cao.

4. Hệ thống đa tác nhân (Multiagent Systems - MAS)

MAS là mạng lưới các tác nhân AI chuyên biệt hợp tác để hoàn thành các quy trình làm việc phức tạp. Cách tiếp cận module hóa này mang lại hiệu quả và khả năng mở rộng cao hơn so với các giải pháp AI đơn khối (monolithic).

Nhu cầu về MAS đã tăng 1,445% từ Quý 1/2024 đến Quý 2/2025, cho thấy sự quan tâm nhanh chóng của doanh nghiệp

Gartner dự báo: 70% của MAS sẽ áp dụng các tác nhân chuyên biệt theo chiều dọc vào năm 2027, nâng cao độ chính xác nhưng đồng thời làm tăng độ phức tạp trong việc phối hợp.

5. Mô hình ngôn ngữ chuyên biệt (DSLMs)

Đây là các mô hình AI được đào tạo hoặc tinh chỉnh trên các tập dữ liệu chuyên biệt của từng ngành (ví dụ: tài chính, y tế), giúp AI hiểu rõ ngữ cảnh và thuật ngữ chuyên môn, mang lại độ chính xác và tuân thủ cao hơn so với các mô hình ngôn ngữ lớn (LLMs) chung chung.

Gartner dự báo: Hơn 60% các mô hình GenAI của doanh nghiệp sẽ được tùy chỉnh theo từng lĩnh vực vào năm 2028.

6. AI vật lý (Physical AI)

AI vật lý đưa trí thông minh vào thế giới thực thông qua robot, drone và các thiết bị thông minh có khả năng cảm nhận, quyết định và hành động tự chủ. Xu hướng này thúc đẩy năng suất trong các môi trường vận hành thực tế (ví dụ: logistics, sản xuất).

Gartner dự báo: 80% nhà kho sẽ sử dụng robot hoặc tự động hóa vào năm 2028

III. Trụ cột 3: Tiên phong (The Vanguard) – Nâng cao niềm tin, quản trị và bảo mật

Các xu hướng này tập trung vào việc thiết lập các "lá chắn" bảo mật chủ động, xác thực nguồn gốc dữ liệu số và xây dựng các nền tảng quản trị AI minh bạch, nhằm đảm bảo mọi đổi mới công nghệ đều gắn liền với sự an toàn và tin cậy tuyệt đối.

7. An ninh mạng chủ động (Preemptive Cybersecurity)

Chuyển từ thế "phòng thủ" sang "tấn công trước" bằng cách sử dụng các kỹ thuật tiên tiến dựa trên AI để dự đoán, phá vỡ và vô hiệu hóa các cuộc tấn công mạng trước khi chúng xảy ra, vượt ra ngoài khả năng phát hiện và phản ứng truyền thống.

Gartner dự báo, đến năm 2030, 50% chi tiêu cho phần mềm bảo mật sẽ dành cho các giải pháp bảo mật chủ động.

8. Xác thực nguồn gốc số (Digital Provenance)

Công nghệ giúp xác minh nguồn gốc và tính toàn vẹn của phần mềm, dữ liệu và nội dung đa phương tiện, sử dụng các công cụ như hóa đơn vật liệu phần mềm (SBOMs), cơ sở dữ liệu chứng thực và hình mờ (watermarking). Điều này đặc biệt quan trọng để chống lại nạn tin giả và nội dung do AI tạo ra. Bỏ qua xu hướng này có thể khiến tổ chức đối mặt với rủi ro pháp lý lớn.

9. Nền tảng bảo mật AI (AI Security Platforms)

AISPs là một “lá chắn” củng cố các biện pháp kiểm soát để bảo vệ các dịch vụ AI bên thứ ba và các ứng dụng AI tự xây dựng, giải quyết các rủi ro thuần AI như tấn công prompt injection và rò rỉ dữ liệu.

Gartner dự báo: Hơn 50% doanh nghiệp sẽ áp dụng AISPs vào năm 2028.

10. Geopatriation

Geopatriation là việc di chuyển khối lượng công việc từ các đám mây toàn cầu sang các môi trường có chủ quyền hoặc khu vực (Sovereign Cloud) để giảm rủi ro địa chính trị và đáp ứng các quy định về lưu trú dữ liệu (data localization).

Gartner dự báo: 75% doanh nghiệp sẽ thực hiện chiến lược này vào năm 2030.

Tầm nhìn chiến lược: Từ hạ tầng vững chắc đến công nghệ tiên phong

Năm 2026 không chỉ là câu chuyện về tốc độ phát triển của AI, mà là về sự an toàn, tính minh bạch và tính bền vững của nền tảng mà AI vận hành trên đó. Gartner đã nhóm 10 xu hướng chiến lược này vào 3 chủ đề cốt lõi, định nghĩa cách các tổ chức hàng đầu sẽ xây dựng, vận hành và bảo vệ giá trị trong kỷ nguyên mới:

• Kiến tạo (The Architect): Xây dựng nền tảng kỹ thuật số vững chắc, bảo mật và có khả năng mở rộng.
• Điều phối (The Synthesist): Điều phối các hệ thống thông minh đa dạng để khai thác các nguồn giá trị mới và thúc đẩy khả năng thích ứng.
• Tiên phong (The Vanguard): Nâng cao niềm tin, quản trị và bảo mật thông qua an ninh mạng phủ đầu, xác thực nguồn gốc số và các nền tảng bảo mật AI.

Sự trưởng thành của AI phải được xây dựng trên nền tảng quản trị (Governance) và sự tin cậy. Những tổ chức thành công trong tương lai sẽ không chỉ là những người chạy đua công nghệ nhanh nhất, mà là những người biết cách tích hợp ba trụ cột: Kiến tạo, Tổng hợp và Tiên phong để đảm bảo mọi đổi mới đều có thể giải trình, kiểm toán được và tuân thủ tuyệt đối. Doanh nghiệp cần hành động ngay từ hôm nay để biến những xu hướng này thành lợi thế cạnh tranh bền vững.

- Biên tập và Việt hóa bởi VNPT Cloud -

>>> TẢI BÁO CÁO 10 XU HƯỚNG CÔNG NGHỆ CHIẾN LƯỢC 2026 BẢN TIẾNG VIỆT ĐẦY ĐỦ TẠI ĐÂY!