Các doanh nghiệp vẫn chưa khai thác hết tiềm năng của điện toán đám mây

Dù điện toán đám mây đã trở thành một phần không thể thiếu trong hoạt động kinh doanh, hầu hết các tổ chức vẫn chưa tận dụng được toàn bộ giá trị mà công nghệ này mang lại. Theo ông Joe Rogus – Giám đốc tư vấn tại Gartner, các doanh nghiệp cần điều chỉnh chiến lược để nâng cấp lên những cấp độ cao hơn trong chuỗi giá trị của đám mây.

1. Chuyển dịch vai trò của cloud: từ công nghệ sang đòn bẩy kinh doanh

Nhiều doanh nghiệp hiện xem cloud như một công nghệ mang tính đột phá, nhưng theo Gartner, họ cần tiến thêm 3 bước:

• Sử dụng cloud như đòn bẩy năng lực vận hành
• Sử dụng cloud như nền tảng đổi mới sáng tạo
• Và cuối cùng, biến cloud thành yếu tố tạo đột phá trong mô hình kinh doanh – điều sẽ trở nên phổ biến vào năm 2029.

Gartner nhận định thị trường cloud đang dịch chuyển từ mô hình 3 lớp (IaaS, PaaS, SaaS) sang 2 khối chính:

• SaaS (Software-as-a-Service): các phần mềm như dịch vụ
• Engineering technology platforms: nền tảng kỹ thuật cho phát triển sản phẩm

📌 Engineering technology platform: là nền tảng công nghệ cho phép doanh nghiệp phát triển, thử nghiệm và vận hành sản phẩm số (app, dịch vụ web, AI, v.v.).

Việc các phòng ban mua SaaS riêng lẻ, nhà phát triển dùng PaaS để triển khai ứng dụng, còn đội vận hành sử dụng IaaS dẫn đến phân mảnh và khó tận dụng tối đa giá trị cloud.

Giải pháp theo Gartner là kết hợp nền tảng công nghệ với các năng lực business (quản lý dữ liệu, AI, tích hợp hệ sinh thái), tạo marketplace nội bộ để các bên trong – ngoài doanh nghiệp cộng tác hiệu quả hơn.

2. Ba xu hướng nổi bật trong thị trường cloud hiện nay

a. Sự không hài lòng với cloud

Nhiều tổ chức đang "repatriate" – tức là đưa workload (khối lượng công việc) trở lại môi trường on-premise.

💡 Cloud repatriation: là quá trình chuyển một phần hoặc toàn bộ workload từ môi trường cloud về hệ thống tại chỗ (on-premises).

Nguyên nhân phần lớn do:

• Chi phí cloud thực tế vượt xa dự tính
• Triển khai không bài bản
• Thiếu tối ưu vận hành và giám sát

Dù vậy, Gartner cho biết 80% các ca repatriation vẫn là tình huống đặc thù. Nhưng một số yếu tố như sovereignty và biến động thị trường (như thay đổi của VMware) có thể làm thay đổi xu thế.

💡 Sovereignty: là khái niệm liên quan đến quyền kiểm soát dữ liệu, hạ tầng và công nghệ. Bao gồm:

• Data sovereignty: dữ liệu phải tuân theo luật pháp quốc gia, kể cả khi lưu ở nước ngoài
• Operational sovereignty: quyền giám sát và kiểm soát cách nhà cung cấp vận hành
• Technological sovereignty: doanh nghiệp có quyền làm chủ công nghệ và không phụ thuộc vào một nhà cung cấp duy nhất

b. AI/ML trở thành workload chính của cloud

Hiện tại, khoảng 10% workload trên cloud liên quan đến AI/ML, con số này sẽ tăng lên 50% vào năm 2029.

Điều này đòi hỏi:

• Hạ tầng lưu trữ dữ liệu hiện đại
• Cân nhắc về tiêu thụ điện và chi phí khi workload AI tăng

📌 Generative AI là một nhánh của trí tuệ nhân tạo có khả năng tạo ra nội dung mới (văn bản, hình ảnh, mã lệnh...) thay vì chỉ phân tích hoặc dự đoán.

c. Multicloud là hiện thực, nhưng không đơn giản

81% doanh nghiệp đã áp dụng multicloud. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu ban đầu như:

• Tối ưu chi phí
• Tăng tính linh hoạt
• Đảm bảo độ tin cậy

...thì họ phải có đội ngũ kỹ thuật am hiểu từng nền tảng, đồng thời viết lại ứng dụng sao cho tương thích đa đám mây – điều không dễ thực hiện.

💡 Multicloud: chiến lược sử dụng nhiều nhà cung cấp cloud khác nhau cho các mục đích cụ thể.

Gartner cảnh báo: hơn 50% doanh nghiệp chọn multicloud sẽ không đạt được kỳ vọng vào năm 2029.

3. Ba yếu tố then chốt cần quan tâm khi triển khai cloud

• Industry cloud platforms: nền tảng cloud thiết kế riêng cho từng ngành. Gartner dự báo hơn 50% doanh nghiệp sẽ sử dụng vào 2029.
• Sustainability (Phát triển bền vững): do AI ngốn điện năng lớn, nhiều vùng sẽ thiếu điện nếu không có kế hoạch sớm.
• Security (An ninh): cloud từng bị nghi ngờ về độ an toàn, nhưng hiện đang trở thành tiêu chuẩn bảo mật mới của ngành.

Kết luận

Các doanh nghiệp đang đứng trước ngã rẽ quan trọng: tiếp tục dậm chân với cloud như một công cụ công nghệ, hay bứt phá để biến cloud thành động lực thúc đẩy tăng trưởng. Theo Gartner, Cloud sẽ là chuẩn mực bảo mật, là nền tảng đổi mới và là tiêu chí lựa chọn nhà cung cấp trong tương lai.

- VNPT Cloud tổng hợp -